Feirsteach agus Feirsteach Eile

Campas na Naomh Uile - an 'oifig'

Nasc anseo, ag caint le hAonghus Ó Lochlainn ar na mallaibh ar an raidió, mar gheall ar an obair atá mé ag cur romham mar scríbhneoir cónaithe le DCU i mbliana. Ag plé le fochéimithe, ag plé le scríbhneoirí eile, ag forbairt gréasáin scríbhneoireachta. Ag tógáil ar obair Chló Iar-Chonnacht agus na ceardlanna acu siúd.
Ar fáil ANSEO  (brúigh an cnaipe ag bun lena chur sa tsiúl)

Fáilte roimh dhaoine chuig an ghrúpa scríbhneoireachta i gcónaí. Cuir scéal chugam chun tuilleadh eolais a fháil. realtan ag hotmail ponc com

Béal Feirste -áit a bhfuil Ionad Uí Chonghaile anois  

Agus nár dheas An Ceathrú Póilí a bheith ar an chlár céanna - Áine Nic Gearailt ag cur síos ar stair an tsiopa ó thosaigh siad san Ardscoil agus muintir na háite ag cur síos ar thabhacht an tsiopa ina saol.

Pivo, piva, pivi

Tábhairne an Rozingarten, séipéal sa chúlra

Tá Ljubljana lán dúlra. Tá crainn agus páirceanna agus goirt bheaga in achan choirnéal den chathair. Tá cúpla áit mhór siúil ann chomh maith a chuirfeadh náire orainn agus muid ag déanamh mórtais de Pháirc na Fionnuisce. Ceann acu is ea an Tivoli. Tá an Tivoli an-mhór ar fad. Tosaíonn sé amach le gáirdíní béasacha smachtaithe, ach de réir mar a shiúlann tú ó thaobh amhain den chrios glas seo ar imeall na cathrach go dtí an taobh eile críochnaíonn sé le dúlra fiáin agus coillte beaga agus cnoic.

Cvetka Bevc, an scríbhneoir a thug léi mé chuig an ócáid

Chuaigh mé chuig léamh inné ag barr an Tivoli, léamh  a rinne ceiliúradh ar chéad bliain ó bhásaigh fear darbh ainm Ivan Cantar. Tráchtaire polaitiúil agus scríbhneoir cruthaitheach a bhí ann. Dé réir mar a thuigim, bhí sé ag tabhairt amach faoin iliomad páirtí polaitiúil a bhí thart sna blianta iarChéad Chogadh Domhanda. Ní athraíonn móran...

Bhí an léamh ag barr mullaigh an Tivoli, áit a bhfuil séipéal, tábhairne agus ionad oidhreachta. Bhí muid amuigh faoin aer ag éisteacht leis na léamha, lucht siúil/reatha/spaisteoireahta ag imeacht soir siar tríd an scaifte. An-neamhfhoirmeálta, an-taitneamach, bíodh is nár thuig mé focal. Bhal, focal amháin. D'fhoghlaim mé focal nua - 'estranka' (páirtí polaitiúil). Taithí nua cultúrtha!

Ag siúl síos an mhala ag deireadh, phioc cara le Cvetka Bevc, Igor, phioc sé cúpla bláth acáise le cur ina omelette sa bhaile. Agus phléigh muid 'pivo' (beoir amháin, 'piva' (beoranna) agus iolra speisialta -i le haghaidh dhá rud, 'pivi' (dhá bheoir).

Téann triúr go Bled

Tá teaichín sa choill taobh le Loch Bled ag Aontas na Scríbhneoirí Slovéineacha. Níl sé galánta, níl wifi ná fón ná teilí ná aon rud eile ansin le tú a cheangal leis an domhan taobh amuigh den choill. Ach tá se ciúin agus iargúlta agus thig leat go leor oibre a fháil déanta ansin. Rud a rinne muid - mé féin, Áine Ní Ghlinn agus Cvetka Bevc.

Is ansin a thuig mé cé chomh gar do na hailp is a bhí muid. Bhí an spéir ag síorathrú, agus an aimsir leis. In amanna bhí na sléibhte os ár gcomhair amach soiléir agus sofheicthe, in amanna eile bhí siad clúdaithe le ceo is le scamaill.

Ciallaíonn 'Bled' míliathach, mífholláin. Tá seanscéal ann mar gheall ar na síógaí bána a chónaigh ansin, ach tá mé i lár an scéil sin a scríobh, agus fágfaidh mé an scéal go fóill go dtí go mbeidh sé réidh. Tá loch eile síos an bóthar, Loch Bohinj,  focal a chiallaíonn 'ar leaba an bháis', deirtear liom.

Tá oileán naofa i lár an locha, oileán a bhí naofa ag Críostaithe agus ag pagánaigh rompu siúd. Téann gondolas isteach agus amach chucu, ach dar liom féin ní fiú an turas. Ní fhaigheann tú go leor ama istigh agus níl aon rud le feiceáilann nach bhfuil le feiceáil thart ar bhruach an locha. 

Is fearr i bhfad siúl suas chuig an Grad ar bharr na binne. Siúl dian ach is fiú an turas é. Tá iarsmalann bheag ann agus idir í sin agus na seomraí poiblí  éagsúla agus an bhialann agus an caifé d'fhéadfá mórchuid an lae a chur isteach ann. 

Bheinn sásta fanacht an lá ar fad ag breathnú anonn ar Ailp Iúil ón teaichín sa choill, ar na scamaill is ar an cheo.

Trí ionad, triúr scríbhneoir

gort glasraí i gcroílár na cathrach, Ljubljana

Bhí mé féin agus Áine Ní Ghlinn ag déanamh camchuairt filíochta thart ar an Slovéin an mhí seo, a bhuíochas leis an scríbhneoir Slovéineach, Cvetka Bevc. Bhí Cvetka i mBaile Átha Cliath i 2016 le Focail Eile. Chinn muid fanacht i dteagmháil lena chéile agus d'eagraigh Cvetka na dátaí léitheoireachta dúinn tamall ó shin.

Bhí muid le gabháil trasna chuici, ba chuma maoiniú ann nó as. Is iomaí urlár nó tolg ar chodail mé air roimhe seo. Ach táimid an-bhuíoch as maoiniú a fuair muid ó Fhoras na Gaeilge, ón Chomhairle Ealaíon agus ón Ambasáid thall. Bhí leapacha aimsithe againn a bhuí leo.

Rinne muid an chead léamh i Ljubljana, amuigh faoin aer, i ngáirdín Aontas na Scríbhneoirí Slovéineacha. Tháinig go leor daoine chuig an léamh, agus LeasCheannaire na hAmbasáide, Brian Nolan, leis.

leabhar a bhronn muid ar chathaoirleach an aontais - leagan Béarla istigh

Chuir Ljubljana gliondar orm. Cathair insiúlta is ea í, tithe stairiúla agus gáirdíní poiblí go fras ann. Ní dhearna mé ach an chuid is lú dá raibh ann a bhlaiseadh i gceart, mar go raibh muid ag rith ó áit go háit, ach ba bhreá liom gabháil ar ais lena fheiceáil i gceart ag pointe éigin.

Amfitéatar Ruse

As sin go Ruŝe linn. Baile beag é Ruŝe atá suite taobh amuigh de Maribor in oirthuaisceart na tíre ach baile an-stairiúil i gcur chun cinn na drámaíochta sa stát. Tá amharclann faoin aer ansin a úsáidtear ó am go ham chun drámaí samhraidh a chur ar an stáitse. Míle daoine ar bhinsí i leathchiorcal thart ar stáitse thíos futhu, i lár na coille, sa dorchadas. An-rómánsúil, an-drámatúil.

trácht orainn sa nuachtán náisiúnta (Vecer, 6 Iúil 2017)

Is ansin a fuair mé blaiseadh de stair na teanga agus na ndaoine. Tá an t-aimfitéatar i Ruŝe cúpla céad bliain d'aois, mar bhí lucht na Slovéine mar chuid den impireacht Ostarach-Ungárach ar feadh i bhfad, agus a dteanga féin in áit na leithphinge. B'shin ceann de na rudaí suntasacha a mheall Cvetka Bevc le linn a hama anuraidh (2016) i mBaile Átha Cliath. Bhí comóradh 1916 ar siúl. Thuig sí réabhlóid. Thuig sí bheith faoi chois. Thuig sí 1916. 

Oíche codlata i Ruŝe agus as sin go Maribor linn don tríú léamh. Tá abhainn a théann tríd an bhaile agus tá na bruacha lán caiféanna agus áiteacha spéisiúla le siúl. 

siopaí spéisiúla Maribor

Agus tá rud eile ag Maribor - tá lár an bhaile lán siopaí dara láimhe. Chonaic muid ceann amháin ina raibh taisce go leor do léiritheoirí stáitse agus scannán - troscan ó ré an tsóisialachais a bhí foirfe go fóill. Achan rud acu ón dabhach stáin a sheas amuigh sa chlós i gcúl an tí againn féin go dtí seanseainnteoir ceirnín ina chófra galánta snasta adhmaid. 

ag dul siar san am i Maribor

An t-aon cheann amháin a chonaic mé sa tír, i Maribor.

Na rudaí is mó a sheasann amach faoin léamh i Maribor? An t-ionad - ionad beag ealaín i lar an bhaile, seanteach gleoite, ealaín thart ar na ballaí. An stiúrthóir - bhí sé lách, eolach. Agus an scaifte a tháinig amach le héisteacht, go háirithe seanbhean bheag chríonna a tháinig chugam agus a labhair go dúthrachtach agus go corraitheach liom faoi na Ceiltigh sa Slovéin. I Slovéinis. Bhí leabhar ceannaithe agus léite aici go speisialta ar na Ceiltigh le go mbeadh sí in ann an fhilíocht  Éireannach a thuigbheáil. Thug sí amach as a mála é agus thaispeáin sí domh é, ag caint i Slovéinis ghasta thógtha faoi na nithe éagsúla a bhí istigh. Dóitín.

ionad Maribor

Teach an Mhéara, Maribor

Trí oíche, trí léamh, triúr scríbhneoir. Bhí muide, mar na hÉireannaigh, scriosta ag an teas. Bhí sos de dhíth. Rud a fuair muid, i mBled...

Mar a dúirt mé cheana - tá muid fíorbhuíoch as an tacaíocht a fuair muid ón Ambasáid, ó Fhoras na Gaeilge agus ón Chomhairle Ealaíon. 

Cuireadh go Ruše

Pop-up Filíocht a bheas againn sa Slovéin níos moille an tseachtain seo. Ag éirí as tréimhse cónaitheachta Cvetka Bevc i mBaile Átha Cliath le Focail Eile/Other Words anuraidh (2016), fuair mé féin agus Áine Ní Ghlinn cuireadh gabháil anonn i mbliana (2017) agus camchuaird filíochta a dhéanamh. Bhí cúpla Slovéineach i dteagmháil linn cheana agus iad ag dúil le scríbhneoirí Éireannacha a chluinstin arís, ós léir go ndeachaigh Cathal Poirtéir i bhfeidhm go mór orthu nuair a bhí sé féin thall ar thréimhse cónaitheachta le Focail Eile.
Seo é thuas an cuireadh chuig an dara hoíche a bheas againn, i Ruše na Slovéine.

Le maoiniú ó:

Cuireadh go Ljubljana

V četrtek 6. julija 2017, ob 17. uri 
vabljeni na
Letni vrt Društva slovenskih pisateljev, Jazz Club Gajo,
na
PESNIŠKI VEČER IRSKA-SLOVENIJA - TRIPERESNA DETELJICA
Áine Ní Ghlinn, Réaltán Ní Leannáin, Cvetka Bevc
Tri priznane pesnice, ki so lansko leto v Dublinu izvedle skupno branje, s svojim predstavitvami nadaljujejo v Sloveniji. Različni jeziki, različne poetike in skupna ljubezen do poezije. 

***
Foto: osebni arhiv
 

Áine Ní Ghlinn, pesnica, mladinska pisateljica, predavateljica, vodja literarnih delavnic, je izdala 29 knjig. Piše za odrasle - kratke zgodbe, romane, igre, poezijo - ter literature za otroke in mladostnike. Njena najnovejša romana za mladostnike sta Hata zu Mhamó in Daideo. Daideo (Dedek) je osvojil številne nagrade (Book of the Year v irskem jeziku, nagrado za najboljšo knjigo za otroke…), Hata zu Mhamó je prejela nagradi Book of the Year in Oireachtas za mladinsko literaturo. Izdala je pet pesniških zbirk.
Réaltán Ní Leannáin, pesnica, prozaistka, rojena v Belfastu, je bila prva izmed irskih avtorjev, ki je bila nagrajena z mednarodnim rezidenčnim programom Other Words Literature na Nizozemskem. Njeno delo je prevedeno v šest različnih jezikov. Leta 2011 je izdala pesniško zbirko Turas Ailse. Njena najbolje prodajana zbirka kratkih zgodb z naslovom Dílis je bila sprejeta z navdušenjem. V zadnjem obdobju pripravlja drugo zbirko kratkih zgodb.
(blog: http://turasailse.blogspot.ie/)
Cvetka Bevc, pesnica, pisateljica, glasbenica, rojena 1960, je na Filozofski fakulteti v Ljubljani zaključila študij muzikologije in primerjalne književnosti. Živi in ustvarja v Ljubljani. Je avtorica številnih radijskih iger, izdala je več kot dvajset književnih del, piše prozo, poezijo, mladinsko literaturo in dramska dela. Sodelovala na številnih branjih doma in v tujini, je prejemnica več nagrad, med njimi: z romanom Potovci med finalisti za nagrado kresnik 2012 in prejemnica nagrade Srebrno pesniško pero na Mednarodnem pesniškem festivalu Slovanski objem v Varni (Bolgarija) 2014.

                  

Dogodek omogočajo: Združene države poezije - Klub kulturnih ustvarjalcev KU-KU, Društvo slovenskih pisateljev, Veleposlaništvo Irske v Ljubljani, The Arts Council Ireland, Foras na Gaeilge Dublin.
 

Cvetka agus Sliocht an Chú

Cvetka Bevc ag síniú leabhar na gcuairteoirí i Scoil na bPiarsach

Tá nós nua ag muintir Mhic Fhionnlaoich, muintir a shíolraigh ó Chú Uladh, Peadar T. Mac Fhionnlaoich. Tagann siad le chéile uair sa bhliain i Scoil na bPiarsach i Rath Fearnáin, Scoil Éanna. Bhí mic le Peadar T. ag freastal ar an scoil, agus go leor acu páirteach san Éirí Amach i 1916 dá bharr sin.

I mbliana, bhí aoi acu ón Slovéin, Cvetka Bevc. Tá Cvetka abhus le haghaidh tréimhse cónaitheachta le Focail Eile, an scéim Eorpach a ndeachaigh mé chun na Freaslainne leo. Tá Cvetka anseo i mBaile Átha Cliath  trí sheachtain anois, agus tháinig sí linn inniu (is Mac Fhionnlaoich é An Polaiteoir) agus chuaigh sí ar thuras thart ar an teach. Agus picnic ina dhiaidh sin. Stop an fhearthainn don tráthnóna, a bhuí mhór le Mor.

Cvetka sa halla

An treoraí bocht, Alan Phelan. Rinne sé éacht inniu, ag buachailleacht na gcat. Bhí daoine ansin nach bhfaca a chéile le bliain, an t-am seo anuraidh san áit chéanna. Agus bhí siad ag cabaireacht is ag geabaireacht lena chéile le linn an turais. Agus cheartaigh siad é, cúpla uair, nuair a bhí leagan eile de cibé scéal a bhí aige cluinthe acu óna muintir féin sa bhaile. Mor idir sinn agus sliocht na réibiliúnaithe...

Alan Phelan, an treoraí foighdeach

Ach bhí go maith is ní raibh go holc. D'fhoghlaim mé go leor ó threoraí an dea-ghiúmair agus bhí an aimsir go hiontach don phicnic.

Cvetka san iarsmalann

an tábla búistéara ar ar dícheannaíodh Robert Emmet, de réir na Tána

Go mbeirimid beo ag an am seo arís.