Cúram

http://dianaquest.blogspot.ie/2012/02/old-women-black-and-white.html

Tá mo mháthair ag fáil bháis. Táimid uilig ag fáil bháis bhig, gach lá a mbímid beo, ar ndóigh, ach tá sí ag druidim le Mor ar luas faoi láthair. Bhí saol fada aici, ocht mbliain is ceithre scór. Ní dóigh liom go slánóidh sí an t-ochtó naoi. Agus mar gheall ar ghalar Alzheimer tá muid imithe óna cuimhne le tamall anuas chomh maith.

Ach is í ár gcúramsa, agus cúram an ospidéil faoi láthair. Nuair a bunaíodh an NHS bhí an fhís is uaisle agus is fearr is a bhí riamh ag rialtas na Breataine sna daichidí, cúram coirp agus ceart chóir leighis a fháil ó chliabhán go huaigh. Ba chuma an saibhir nó daibhir thú.
Ní saibhir í mo mháthair. Faigheann sí pinsean seachtainiúil caoga punt nó mar sin - an gnáthphinsean stáit ó thuaidh. Agus ar ndóigh bhítheá ag troid léi gan na pingneacha sin a thabhairt uaithi do na garpháistí a thagadh ar chuairt chuici.

Ach is maith an rud na garpháistí féin sa lá atá inniu ann. Tá na faillí san NHS le feiceáil ag éirí níos measa de réir ama, ceal acmhainní. Mar gheall ar go bhfuil teaghlach mór fairsing aici tá go leor againn chun ceisteanna a chur agus súil a choinneáil. Agus mar gheall ar na dochtúirí agus na feighlithe gairmiúla seandaoine sa chlann chéanna, tá roinnt de na ceisteanna sin an-ghéar ar fad. Tá nia amháin agam atá ag obair san ospidéal céanna, ar bharda eile. Déarfainn go bhfuil foireann mo mháthara cráite aige. Ach is maith sin. Ní ghlanfaí a hingne salacha (baol infhabhtaithe) ach gur dúradh leo. Ní chuirfí uachtar ar a craiceann bocht tirim ach gur thóg muid an t-uachtar isteach is gur thosaigh muid á dhéanamh muid féin. Is muide a thóg an cheist faoi í bheith fuar sa leaba. Is muide a thugann bia bog isteach chuici le hithe, bia a shlogann sí go cíocrach. Ní de dheasca neamhchúraim ach de dheasca ganntanas foirne.

Is é an cúram is mó agamsa, áfach, ná m'athair. An t-aon fhear chéile amháin atá le feiceáil ar bharda seo na seanbhean. Tá na fir eile uilig marbh. Ní thagann aon seanfhear eile ag airneál chuig na leapacha eile. Tagann a gcuid páistí agus cairde. Is maith ann iad, ar ndóigh. Ach léiríonn sé dúinn nach maireann na fir chomh fada leis na mná i gcoitinne.
Bhí an lucht leighis chun í a thógáil isteach sa téatar chun gnáthamh a dhéanamh uirthi gan faic a rá lena fear chéile, m'athair. Nósmhaireacht, is dóigh liom. Mná den aois sin, níl siad cleachtaithe le pairtneirí bheith ag na seanmhná seo ina mbeo.

Bíonn lucht an tuaiscirt (na hÉireann) dímheasúil go maith faoi chúrsaí sláinte sa deisceart. Ag breathnú ar chúrsaí mar atá gach uair a théim ó thuaidh chun seal cúraim a thógail, tá lúcháir orm go bhfuil clann mhór ag mo mháthair chun a compord a chinntiú ina laethe deireanacha. Ní bheidh clann chomh mór sin ag duine ar bith de mo ghlúnsa. Ní bheidh na daoine ann chun súil a choinneáil ar chúrsaí . Mothaím creathadh ag dul trím anois!

Focla

Is deacair teacht ar fhocail atá fóirsteanach do dhuine atá go dona tinn. Níor mhothaigh mé féin suaimhneach le daoine tinne sular bhuail mo shealsa féin mé. Ach le mbur dtoil…..seachnaigí ‘tá mé ag smaoineamh ort’, agus ná habair agus ná téacsáil ‘má thig liom rud ar bith a dhéanamh duit’.

Sa chéad dul síos, is ionann ‘tá mé ag smaoineamh ort’ agus ‘níl an t-am agam bualadh amch chugat’. Agus sa dara dul síos, is ionann ‘má thig liom rud ar bith a dhéanamh duit’ agus ‘ní chluinfidh tú uaim arís, mar dá mbeadh fúm rud ar bith a dhéanamh duit bheinn á dhéanamh, ní bheinn ag cur bloody téacs chugat’.

Níl ach áit amháin do na focail – ido bhéal, ag caint díreach leis an té atá tinn. Agus tá neart gur féidir a dhéanamh do dhaoine atá ag dul faoi chaemo:

Béilte beaga blasta a dhéanamh réidh don fhuaradán (ní bhíonn mórán goile ar an chaemodóir, ach is gá bolgaim bheaga rialta).

Líreacáin siocaithe a cheannach chun an drochbhlas sa bhéal a dhíbirt.

Éide don chloigeann nocht a chuartú (hata nó buff).

Uachtar deas craicinn gan parabens gan sls-anna, gan cumhra, gan taláit a bhronnadh ar an chaemodóir (éiríonn an craiceann an-tirim ar an chorp ar fad, agus go háirithe ar na cosa).

Balsam béil gan parabens srl. do na beola.

Bláthanna.

Ceol. Dlúthdhiosca, nó líon mp3 leis an cheol is ansa leis an duine tinn.

Cipíni éimir (éiríonn na hingne tirim, ramhar, sobhriste).

Leabhair. Leabhair ghreannmhara, nó leabhair lán puzail nó dvd greannmhar leis na hionoirfine a ardú.

Blaincéad bog. Bíonn sé sárúsáideach don tolg nó don chathaoir uilinn.

Leathuair ag glanadh an tí. Nó ag smúdáil, nó ag garraíocht, srl. D’fhéadfaí cúpla dearbhán a dhéanamh amach ag geallstan ama agus saothair thart fán teach thar am.

Pitseamaí. Bíonn pitseamaí nua i gcónaí deas don té a chaitheann cuid mhór ama iontu.

Cluichí láimhe ar nós Nintendo DS.

Leabhair ar dhlúthdhiosca nó ar mp3.

Albam grianghrafanna pearsanta.

Scuab fiacla le guairí boga agus folcadh béil gan alcól (bíonn na drandail soghortaithe).

Éadaí ar nós stocaí deasa, ‘hoodie’, bríste ‘trackie’, fleece. Má bhíonn am le caitheamh san ospidéal, bíonn aleithéid inmholta don duine tinn, in áit an t-am ar fad a chaitheamh in éide codlata.

Masc súl don chodladh, leis an solas a choinneáil amach.

Nuair a bhí mé tréimhse seachtaine san ospidéal le neodraipéine, thagadh mo dheartháir isteach chugam gach tráthnóna le hanraí te bailedhéanta agus arán cruithneachta. Mmmmmmm….

Aon rud a léiríonn go dtuigeann tú go bhfuil an chaemodóir i gcruachás, fiú muna dtuigeann tú an cás féin.

Agus má dhéanann tú téacsáil, bíodh an téacsáil gealgháireach, gníomhach.

…agus ná habair ‘tá mé ag smaoineamh ort’.

P.S. Dúirt duine éigin go raibh leaigheas ailse ar nós bheith ag iompar clainne. Tógann sé timpeall naoi mí, bíonn múisc ort, bíonn sé deacair dul chuig an leithreas, seans go gcuirfidh tú suas meáchan, agus sa deireadh bíonn babaí maol mar thoradh ar an rud ar fad.